سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران ماموریت خود را در حوزه پژوهش، آموزش و درمان زخم‌های مزمن تعریف نموده و طی سال‌های گذشته با برگزاری دوره‌های آموزشی مدیریت زخم ویژه پزشکان و پرستاران، نقش مهمی را در گسترش ارائه خدمات درمان زخم در سطح کشور ایفا کرده است. در تمامی این سال‌ها خلاء یک منبع آموزشی به زبان فارسی در کشور حس می‌گردید، تا کارکنان نظام سلامت امکان مطالعه و مرور محتواهای آموزشی با تکیه بر متدهای علمی و به روز را داشته باشند. به همین منظور از یک سال قبل بر آن شدیم تا با نگارش یک درسنامه جامع این خلاء را در کشور برطرف نماییم. به امید آن که این کتاب قدمی رو به جلو در خدمت‌رسانی به بیماران مبتلا به زخم‌های مزمن باشد.

1. آناتومی و فیزیولوژی پوست/2

2. فیزیولوژی و عملکرد پوست/9

3. تغییرات پوست در طول زندگی/10

4. انواع ضایعات و بیماری‌های پوستی دوران سالمندی/11

واژه‌شناسی ضایعات پوستی/18

انواع ترمیم زخم/22

مراحل ترمیم زخم/22

روش‌های ترمیم زخم/25

تفاوت ترمیم زخم حاد و مزمن/27

خطرات تأخیر یا عدم ترمیم زخم/27

انواع روش‌های ارزیابی زخم/29

مشاهده و ارزیابی پوست/30

اتیولوژی بروز زخم/38

سابقه زخم و شدت آن/39

مراحل ارزیابی کامل زخم/42

مکان بروز زخم/43

شکل زخم/44

اندازه زخم/46

عمق زخم/48

حاشیه‌های زخم/48

میزان و کیفیت ترشحات/53

پوست اطراف زخم/54

ارزیابی میزان درد زخم/57

بررسی دوره‌ای زخم‌ها/59

تست‌های آزمایشگاهی و تشخیصی مؤثر در زخم/ 60

پاکسازی زخم/63

محلول‌های آنتی‌سپتیک (ضدعفونی‌کننده)/65

انتخاب پانسمان مناسب/68

انواع پانسمان‌ها با توجه به نوع ماده اولیه/74

رهنمودهایی برای انتخاب پانسمان مناسب/82

موارد منع دبریدمان/87

انتخاب بهترین روش دبریدمان زخم/87

انواع دبریدمان/91

روش‌های دبریدمان غیرابزاری/92

دبریدمان اتولیتیک/92

دبریدمان آنزیمی/94

لارودرمانی/96

دبریدمان شیمیایی/97

آب‌درمانی/98

دبریدمان wet to dry    /100

دبریدمان اولتراسوند/100

دبریدمان جراحی/101

دبریدمان شارپ/103

ثبت مستندات/104

ملاحظات بندآوردن خونریزی/105

تأثیر بیماری‌های مزمن بر درمان زخم/107

اهداف مراقبتی/108

نگهداری مراقبتی از زخم‌های با شرایط خاص/108

مراقبت تسکینی /109

اصول کلی در برنامه‌ریزی درمانی/110

علت‌شناسی و آسیب‌شناسی/115

اختلالات حس اکتسابی/115

اختلال حس ارثی/117

تعریف سندرم پای دیابتی/118

آسیب‌شناسی، طبقه‌بندی و تظاهرات نوروپاتی محیطی/119

نوروپاتی حسی/120

نوروپاتی حرکتی/122

نوروپاتی اتونوم/124

عوامل خطر بروز نوروپاتی دیابتی/128

تشخیص نوروپاتی دیابتی/128

بدشکلی‌های رایج پا/132

ارزیابی و طبقه‌بندی زخم پای نوروپاتیک/134

بررسی نبض پوپلیتئال، دورسالیس پدیس و تیبیالیس پوستریور/136

تشخیص افتراقی/147

زخم‌ مزمن وریدی/ 148

زخم مزمن شریانی /153

تعریف/160

چه افرادی مستعد زخم‌ فشاری هستند؟/165

مدیریت فشار/169

پیشگیری/173

تعریف/175

رویکرد سیستماتیک در عفونت زخم/178

استئومیلیت/180

عوامل مرتبط با میزبان/183

اندیکاسیون‌های کشت از سطح زخم/184

شاخص‌های نشان‌دهنده تشکیل بیوفیلم احتمالی در سطح زخم/187

منبع/199